Γιάννης Παπαδογιάννης
Οι τελευταίες έγκριτες αναλύσεις για το πως παίζεται το παιχνίδι των τιμών στο βαμβάκι, τι έδειξε το Λίβερπουλ
Τη µια εβδοµάδα τα πράγµατα δείχνουν πιο ενθαρρυντικά και την άλλη απαισιόδοξα, δίχως όµως να αποτυπώνεται κάποια ιδιαίτερη τάση.
Αναφορικά µε την εικόνα της σοδειάς µας στη διεθνή αγορά, να σηµειωθεί πως οι παρατηρήσεις αυξάνονται χρόνο µε τον χρόνο. Κοιτώντας µπροστά θα βρεθούµε αντιµέτωποι µε προκλήσεις τις οποίες θα πρέπει να αντιµετωπίσουµε άµεσα, ώστε το ελληνικό βαµβάκι να καταφέρει να σταθεί πάλι δυνατά στα πόδια του, λαµβάνοντας ξανά τη θέση που του ανήκει.
Φετινές εκτιµήσεις για την αγορά βάµβακος
Κατόπιν αρκετών συναντήσεων και οµιλιών στη διάρκεια του συνεδρίου, έγινε σαφές πως οι απαισιόδοξοι της σεζόν είναι οι εµπορικοί οίκοι και γενικότερα όσοι βασίζονται κυρίως στα θεµελιώδη στοιχεία. Ο βασικός λόγος είναι η απουσία για την ώρα της Κίνας, η οποία πέρυσι είχε κάνει εισαγωγές 15 εκατ. δεµάτων, ενώ φέτος, επειδή δεν φαίνεται να είναι στο πρόγραµµα τους το χτίσιµο των κρατικών τους αποθεµάτων, η εκτίµηση φτάνει τα 10 εκατ. δέµατα. Αυτό το στοιχείο από µόνο του είναι αρκετό για να στηρίξει κάποιος µια πτωτική οπτική για το χρηµατιστήριο.
Από την άλλη µεριά υπάρχουν φυσικά και θετικά για τις τιµές θεµελιώδη, όπως η µείωση της αµερικανικής παραγωγής. Μάλιστα, εκτιµάται πως το USDA δεν έχει αποτυπώσει 100% στην πρόσφατη έκθεσή του τη µείωση της παραγωγής εξαιτίας των τυφώνων, ενδεχοµένως επειδή ήταν πολύ πρόσφατο το γεγονός. Αυτό στην τελική ίσως και να µην επηρεάσει ιδιαίτερα τις χρηµατιστηριακές τιµές, καθώς έχουµε περάσει σε µια νέα εποχή «εκθρονισµού» των παραγωγών του Βόρειου ηµισφαιρίου.
Στα παλιότερα χρόνια το διεθνές εµπόριο βάµβακος βασιζόταν κατά 80% στο Βόρειο ηµισφαίριο και 20% στις παραγωγές του Νότιου ηµισφαιρίου. Πλέον έχουν αλλάξει τα δεδοµένα, µε τη γνωστή ανοδική πορεία της βραζιλιάνικης παραγωγής και το εµπόριο µοιράζεται σχεδόν εξίσου 50% - 50% στα δύο ηµισφαίρια. Ως αποτέλεσµα υπάρχει διαθέσιµο προϊόν σε όλη τη διάρκεια της σεζόν.
Κεντρικοί οµιλητές τόνιζαν πως το υπουργείο γεωργίας των ΗΠΑ εκτιµά καλύτερα τα νούµερα της παραγωγής παρά αυτά της κατανάλωσης. Ένα τρανταχτό παράδειγµα αποτελεί η εκτίµηση κατανάλωσης ίνας για την Τουρκία όταν το USDA εκτιµά την κατανάλωση για το 2024-2025 να φτάνει τους 1,63 εκατ. τόνους, ενώ τουρκικές πηγές θεωρούν πως µε το ζόρι θα πιάσουν τους 1,4 εκατ. τόνους, ως αποτέλεσµα της άσχηµης κατάστασης της τουρκικής κλωστοϋφαντουργίας.
Κυβερνητικά προγράµµατα
Υπάρχουν χώρες οι οποίες µέσω τεράστιων κυβερνητικών προγραµµάτων µπορούν έµµεσα αλλά παροδικά να επηρεάσουν τις τιµές βάµβακος. Η Ινδία για παράδειγµα µε το γνωστό πρόγραµµα της µίνιµουµ τιµής για τον παραγωγό (MSP) καταλήγει να χτίζει µεγάλα αποθέµατα, τα οποία δεν µπορούν να πουληθούν άµεσα. Αργότερα µέσα στην σεζόν µερικές φορές αναγκάζονται να προβούν σε επιθετικές πωλήσεις πιέζοντας τελικά την τιµή της ίνας.
Άλλο παράδειγµα αποτελούν οι ΗΠΑ µέσω ενός προγράµµατος «δανείου» προς τους παραγωγούς, το οποίο φέτος εγγυάται τα 65 σεντς ανά λίµπρα, κατοχυρώνοντας χρόνο στους παραγωγούς για αργότερα φιξαρίσµατα τιµών. Αυτός ο µηχανισµός ουσιαστικά καθυστερεί το κλείσιµο τιµής στις πωλήσεις της αµερικανικής σοδειάς και περνάει το µήνυµα προς στα επίπεδα των 67 σεντς και χαµηλότερα οι προσφορές είναι σχεδόν αδύνατες.
Επικρατέστερο χρηµατιστηριακό σενάριο, σε ένα µάλλον θολό τοπίο
Πιθανότερο να τεστάρουµε περισσότερες φορές τα χαµηλά του εύρους αυτή τη σεζόν
Όλοι οι παράγοντες συνηγορούν στο συµπέρασµα πως διανύουµε µια σεζόν όπου το τοπίο είναι κάπως θολό, όχι όµως ανησυχητικό. Λογικά θα κινηθούµε σε στενό εύρος τιµών µε πολλούς αναλυτές να το προσδιορίζουν µεταξύ 65-75 σεντς ανά λίµπρα. Όταν η αγορά οδεύει προς τα χαµηλά οι κλώστες φιξάρουν τιµές στηρίζοντας τεχνικά το χρηµατιστήριο, ενώ οι Αµερικανοί παραγωγοί παίζουν άµυνα, έχοντας την εναλλακτική του κυβερνητικού προγράµµατος. Όταν η αγορά πλησιάζει τα 75 σεντς ανά λίµπρα έχουµε τα φιξαρίσµατα από πλευράς πωλητών / παραγωγών, τα οποία και βάζουν φρένο στην περαιτέρω ανοδική πορεία.
Η πλειονότητα των αναλυτών πιστεύει πως θα είναι πιθανότερο να τεστάρουµε περισσότερες φορές τα χαµηλά του εύρους παρά τα υψηλά. Ο άγνωστος «x» είναι τα κερδοσκοπικά κεφάλαια, τα οποία αποφασίζουν µε δικούς τους κανόνες πότε και που θα ρίξουν κεφάλαια. Να θυµόµαστε πως η παγκόσµια κατάσταση είναι ρευστή και τυχόν κλιµάκωση σε διάφορα µέτωπα φυσικά και θα προκαλέσει µεγάλες κινήσεις στην πλειονότητα των εµπορευµάτων.
Η θέση της ελληνικής σοδειάς στα νέα δεδοµένα
Χρόνο µε τον χρόνο αυξάνονται οι προκλήσεις που πρέπει να αντιµετωπίσουµε. Το διεθνές εµπόριο είναι πλέον µοιρασµένο 50-50% σε Βόρειο και Νότιο ηµισφαίριο, εποµένως η διάθεση ίνας είναι σχετικά εύκολη για όλο τον χρόνο. Παλιότερα υπήρχε ένα σηµαντικό κενό προς τα τέλη του καλοκαιριού και τις αρχές του φθινοπώρου, το οποίο η σοδειά µας το «εκµεταλλευόταν», λαµβάνοντας ένα καλό πριµ για την γρήγορη φόρτωση σε διάφορους προορισµούς.
Πλέον µε το συνεχώς διαθέσιµο βραζιλιάνικο βαµβάκι αυτό δεν είναι εφικτό. Για παράδειγµα τον Αύγουστο και τον Σεπτέµβριο οι Βραζιλιάνοι έκαναν εξαγωγές σχεδόν 33.000 τόνους στην Τουρκία και 6.000 τόνους στην Αίγυπτο, ενώ οι επιθετικές πωλήσεις συνεχίζονται. Η Αίγυπτος παλιότερα ήταν κλειστή για διάφορες σοδειές, εντούτοις τα τελευταία χρόνια ολοένα επιτρέπει την εισαγωγή και από άλλες χώρες.
Από πλευράς Τουρκίας η κατάσταση παρουσιάζεται ως απογοητευτική µε τα κλωστήρια να δουλεύουν στο 60% της δυναµικής τους και να δυσκολεύονται από διάφορα χαρακτηριστικά της τουρκικής οικονοµίας (πληθωρισµός, επιτόκια, µισθοί). ∆εν είναι ότι δεν θα αγοράσουν το ελληνικό βαµβάκι, αλλά η ζήτηση που θα έρθει θα είναι πολύ πιο υποτονική και σταδιακή σε σχέση µε το πρόσφατο παρελθόν.
Παράλληλα για τις εξαγωγές σε χώρες πιο ανατολικά βρισκόµαστε αντιµέτωποι µε το γνωστό πρόβληµα της διέλευσης από το Σουέζ, εξαιτίας των επιθέσεων των Χούθι. Χάνουµε ως αποτέλεσµα το βασικό µας πλεονέκτηµα της γρήγορης φόρτωσης και αποστολής του φορτίου, δεδοµένου ότι τα πλοία κάνουν τον γύρο της Αφρικής και τα ναύλα επακόλουθα είναι ακριβότερα.
Στο κοµµάτι της ποιότητας δυστυχώς δεν προοδεύουµε. Αντιθέτως κάνουµε βήµατα προς τα πίσω. Σε άλλες σοδειές µε εθνικό σχέδιο η ποιότητα βελτιώνεται χρόνο µε τον χρόνο όπως και οι υπηρεσίες που παρέχονται στους αγοραστές (εµπορικοί οίκοι / κλωστήρια). Σε εµάς εκτός από το χρώµα της ίνας, το οποίο από λευκό πλέον έχει σχεδόν καθιερωθεί στο εµπόριο ως κρεµ, το εγχώριο βαµβάκι χάνει βασικά πλεονεκτήµατα µήκους ίνας και ποσοστού κοντών ινών το οποίο αυξάνει τελευταία. Η υποβάθµιση του προϊόντος σχολιάζεται από τους αγοραστές, οι οποίοι πλέον τοποθετούν και συγκρίνουν το ελληνικό βαµβάκι µε σοδειές που τιµολογούνται χαµηλότερα. Είναι προφανές πως για να µπορέσουµε να δικαιολογήσουµε κάποιο πριµ έναντι π.χ. του βραζιλιάνικου θα πρέπει να προσφέρουµε ένα ποιοτικότερο και σταθερό βαµβάκι.