Το υπάρχον σύστημα άµεσων στρεµµατικών ενισχύσεων θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η ανανέωση των γενεών στον αγροτικό τομέα της ΕΕ και να αντιστραφούν οι αυξήσεις στις τιμές της γης, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Κάπως έτσι, τίθεται επί τάπητος ένα σημαντικό ζήτημα για τα αγροτικά δικαιώματα, τα οποία, όσο παραμένουν καθορισμένα και συνδεδεμένα με τη γη, καθιστούν δύσκολο το έργο ένταξης των νέων αγροτών στη γεωργία.
Αναλυτικότερα, στην έκθεση αναφέρεται ότι η κατανομή των εισοδηματικών ενισχύσεων με βάση τη γη παρέχει κίνητρο στους ηλικιωμένους αγρότες, ώστε να διατηρούν τις εκμεταλλεύσεις τους και να εμφανίζονται πιο απρόθυμοι να τις πουλήσουν σε νέους συναδέλφους.
Σε συνάντηση της επιτροπής πριν από μερικές ημέρες, ο Ιταλός ευρωβουλευτής Nicola Caputo, ο οποίος συνέταξε το έγγραφο, δήλωσε ότι η περιορισμένη πρόσβαση στη γη και στην εκμετάλλευση των γαιών αποτελεί βασικό εμπόδιο για τους νεοεισερχόμενους στη γεωργία στην Ευρώπη. «Το πρόβλημα αυτό έχει επιδεινωθεί λόγω της διάρθρωσης του καθεστώτος άμεσων ενισχύσεων, καθώς οι επιδοτήσεις συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με το ζήτημα της ιδιοκτησίας», τόνισε ο Caputo, επισημαίνοντας τις ελλείψεις του ισχύοντος πλαισίου της ΚΑΠ.
Ο Ιταλός ευρωβουλευτής συνέστησε να επαναξιολογηθεί η διάρθρωση των άμεσων ενισχύσεων, προτείνοντας οι επιδοτήσεις να προσανατολίζονται στην κατεύθυνση της επίτευξης πιο συγκεκριμένων στόχων, όπως είναι η «παραγωγή περιβαλλοντικών ή κοινωνικών αγαθών». Επιπλέον, εισηγήθηκε την ενίσχυση της στήριξης που παρέχεται στους νέους αγρότες, με την αύξηση του μέγιστου προϋπολογισμού τους πέραν του ορίου του 2% των συνολικών άμεσων ενισχύσεων.
Μερικές συστάσεις ακόμα που εμπεριέχονται στο έγγραφο περιλαμβάνουν τη μείωση των διοικητικών διαδικασιών για τα υφιστάμενα μέτρα της ΚΑΠ, την παροχή πρόσθετων εγκαταστάσεων εκπαίδευσης και κατάρτισης για τους εν δυνάμει και τους νέους επαγγελματίες του χώρου -για τη βελτίωση των δεξιοτήτων τους, όσον αφορά τη διαχείριση των επιχειρήσεων-, και την υποστήριξη καινοτόμων τεχνολογιών, που θα κάνουν τον αγροτικό τομέα πιο ελκυστικό για τους νέους.
Τα ευρήματα της σχετικής έρευνας
Οι συστάσεις της έκθεσης βασίστηκαν στα πορίσματα της μελέτης, με τίτλο «Νέοι αγρότες: Η εφαρμογή της πολιτικής μετά την αναθεώρηση της ΚΑΠ του 2013», η οποία παρουσιάστηκε στους ευρωβουλευτές τον Νοέμβριο του περασμένου έτους. Η έρευνα αυτή είχε ήδη καταδείξει την αδυναμία των πολιτικών της ΚΑΠ να αντιμετωπίσουν την έλλειψη πρόσβασης στη γη για τους νεοεισερχόμενους, εξηγώντας ότι αυτό εν μέρει οφείλεται στο σύστημα άμεσων πληρωμών βάσει περιοχής.
Αντιδρώντας στα ευρήματα της έρευνας, οι ευρωβουλευτές στην Επιτροπή Γεωργίας αναγνώρισαν ότι το ποσό των κονδυλίων της ΚΑΠ, που είχε δαπανηθεί έως τότε, δεν οδήγησε στα αναμενόμενα αποτελέσματα, τονίζοντας ταυτόχρονα την κρίσιμη σημασία της αντιμετώπισης των ζητημάτων που εμποδίζουν την ανανέωση των γενεών, προκειμένου να αναστραφεί η τρέχουσα τάση απερήμωσης των αγροτικών περιοχών.
Επιδοκιμάζουν την πρωτοβουλία οι εκπρόσωποι των νέων αγροτών
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Νέων Αγροτών (CEJA) καλωσόρισε τη δημοσίευση της έκθεσης της Επιτροπής Γεωργίας, υποστηρίζοντας ότι αναδεικνύει βασικά ζητήματα που αποτελούν θέσεις και της δικής του καμπάνιας, όπως η βελτίωση της πρόσβασης στη γη και την πίστωση, η ενθάρρυνση της μετάδοσης των γνώσεων και του προγραμματισμού διαδοχής, η δημιουργία περισσότερων συμβουλευτικών υπηρεσιών και μείωση των διοικητικών εμποδίων.
Η οργάνωση προέτρεψε τους ευρωβουλευτές να υποστηρίξουν τις συστάσεις της έκθεσης σε όλες τις επερχόμενες συζητήσεις για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ μετά το 2020, καθώς θεωρούν ότι τα μέτρα είναι «ζωτικής σημασίας για τη στήριξη των νέων γεωργών και τη διασφάλιση της ανανέωσης των γενεών στον αγροτικό τομέα».