Με μικρούς συμβιβασμούς σε επί μέρους θέματα, έκλεισε το μεσημέρι της Τετάρτης στο Λουξεμβούργο η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της περιόδου 2015 -2020, μετά από διαπραγματεύσεις τριών ημερών ανάμεσα στο συμβούλιο των υπουργών Γεωργίας, το Ευρωκοινοβούλιο και τη Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στα καλά της συμφωνίας η υψηλή χρηματοδότηση που φαίνεται να εξασφαλίζει η ΚΑΠ για μια ακόμα πολυετή περίοδο (372 δισ. ευρώ), η αναπτυξιακή λογική που διέπει τη βασική φιλοσοφία των προωθούμενων αλλαγών και η ευαισθησία στα θέματα της αειφορίας στα οποία φαίνεται να ρίχνει βάρος το νέο θεσμικό πλαίσιο.

Στα αρνητικά της καταγράφεται η πρόσθετη γραφειοκρατία που δημιουργεί το νέο πλέγμα ρυθμίσεων και η γενναία ανακατανομή πόρων κυρίως μεταξύ των τελικών δικαιούχων των ενισχύσεων. Σε ότι αφορά στην Ελλάδα, το συνολικό επίπεδο των διαθέσιμων πόρων παραμένει κοντά στα ίδια επίπεδα, ωστόσο, όλα θα κριθούν από τη δυνατότητα της χώρας να σχεδιάσει το νέο μοντέλο γεωργίας, να αντιληφθεί έγκαιρα το πνεύμα των ρυθμίσεων της νέας ΚΑΠ και να σπάσει το πελατειακό σύστημα και γενικά το πλέγμα συμφερόντων που αναπτύσσεται γύρω από τις κοινοτικές ενισχύσεις και λειτουργεί σε βάρος της ανάπτυξης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και της ισχυροποίησης της ελληνικής γεωργίας.

Στοιχήματα για την ελληνική πλευρά θα αποτελέσουν ο απεγκλωβισμός από το προηγούμενο καθεστώς των ιστορικών δικαιωμάτων (μεγάλο τσεκ) και η υιοθέτηση πραγματικών παραγωγικών κριτηρίων.

Που συμφωνήσαν τα κράτη μέλη:

1. Μέγιστο όριο απώλειας ανά γεωργό έως 30% σε σχέση με την τωρινή του ενίσχυση
Όσον αφορά την εσωτερική σύγκλιση (αναδιανομή των ενισχύσεων μεταξύ καλλιεργητών στην ίδια χώρα), η ελάχιστη πληρωμή ανά εκτάριο θα είναι στο 60% του μέσου όρου της κάθε χώρας ή της κάθε περιφέρειας, με ατομικό όριο μείωσης ανά παραγωγό στο -30%.

2. Ποσοστό 8% για συνδεδεμένες ενισχύσεις

Αποφασίστηκε "βάση" συνδεδεμένων ενισχύσεων στο 8% για όλα τα κράτη μέλη, συν 2% για τα πρωτεϊνούχα φυτά. Όσα κράτη μέλη εφάρμοζαν μέχρι τώρα τη συνδεδεμένη ενίσχυση στο 5% έχουν το δικαίωμα να αυξήσουν το ποσοστό τους στο 13%.

3. Ποσοστό 2% σε Νέους Αγρότες

Υποχρεωτική αύξηση των ενισχύσεων από τον πρώτο πυλώνα για τους νέους γεωργούς, έως και 2% για όλα τα κράτη μέλη.

4. "Μαύρη λίστα" για ανενεργούς αγρότες

Η λύση που αποφασίστηκε για τους ενεργούς αγρότες είναι μια αρνητική λίστα, όπως αυτή που είχαν προτείνει οι ευρωβουλευτές. Όσοι περιλαμβάνονται στη λίστα αυτή (αεροδρόμια, σιδηρόδρομοι, δημόσιες υπηρεσίες, αθλητικοί σύλλογοι) θα πρέπει να αποδείξουν ότι όντως έχουν αγροτική παραγωγή για να εισπράξουν ενισχύσεις. Τη λίστα θα τη συμπληρώνει κάθε κράτος μέλος ανεξάρτητα.

5. Τέλος οι ποσοστώσεις ζάχαρης

Το καθεστώς των ποσοστώσεων στη ζάχαρη θα διαρκέσει ως το 2017. Το 2018 απελευθερώνεται η αγορά.

6. Αύξηση δικαιωμάτων φύτευσης αμπελώνων κατά 1% τον χρόνο

Νέες ρυθμίσεις για την ΚΟΑ Αμπέλου θα ισχύσουν από το 2016 και θα διαρκέσουν ως το 2030, σύμφωνα με τις οποίες αυξάνονται κατά 1% τα δικαιώματα φύτευσης αμπελώνων κάθε χρόνο.

7. Χωρίς γραφειοκρατία όσοι παίρνουν κάτω από 1.250 ευρώ

Θεσπίζεται ένας προαιρετικός μηχανισμός για τους «μικρούς αγρότες» (που κερδίζουν λιγότερα από 1.250 ευρώ).

8. Εκτός “πρασινίσματος” αμπελώνες και δέντρα

Το “πρασίνισμα”, σύμφωνα με τις αποφάσεις, θα είναι υποχρεωτικό για όλα τα επιλέξιμα στρέμματα, ακόμα και αυτά που δεν λαμβάνουν ενισχύσεις, όπως οι χέρσες εκτάσεις, (όχι όμως για το αμπέλι). Θα εφαρμόζεται σε όλες τις εκμεταλλεύσεις από 150 στρμ. και πάνω (εκτός αν αποτελούνται κατά 75% και πάνω από λιβάδια). Το ποσοστό των περιοχών οικολογικής εστίασης θα τεθεί στο 5-7% από το 2015 και μετά. Εξαιρούνται και οι δενδρώδεις καλλιέργειες.

9. Δύο κατώφλια για το "πλαφόν"
Περικοπή κατά 14% στις ενισχύσεις 150.000-300.000 ευρώ και πλήρης αποκλεισμός πάνω από τα 300.000 ευρώ.

Επικύρωση από το Ευρωκοινοβούλιο το απόγευμα

Καθώς αναμένεται η ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σήμερα το απόγευμα, ο Ιρλανδός Υπουργός Γεωργίας, Σάιμον Κόβενει, σε συνέντευξή του προς την εθνική τηλεόραση της Ιρλανδίας, RTÉ, ανακοίνωσε ότι η ΚΑΠ έκλεισε «εκτός και αν υπάρξει κάποιος αστάθμητος παράγοντας κατά την ψήφιση του Ευρωκοινοβουλίου που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει».

Συμπλήρωσε ότι την Τετάρτη 26 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, συμφωνήθηκε ότι το καθεστώς των ποσοστώσεων στη ζάχαρη θα διαρκέσει ως το 2017 και θα υπάρξουν μέτρα στήριξης της αγοράς του γαλακτοκομικού κλάδου. Χωρίς να έχει αποσαφηνιστεί η τύχη των ποσοστώσεων γάλακτος, οι λεπτομέρειες θα δημοσιευθούν τις επόμενες ώρες.