Η επιχείρηση μας πραγματοποίησε φέτος ιατρικές εξετάσεις (τσεκ απ) των βαμβακοπαραγωγών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα "Πιστοποίηση Fibermax με Βιώσιμες Γεωργικές Πρακτικές (CSF)" στο πλαίσιο δράσης παροχής υπηρεσιών Ιατρικής σε βαμβακοπαραγωγούς.
Το check up, που ήταν εντελώς δωρεάν για τους παραγωγούς, έγινε από τους ιατρούς Δημήτρη Χαδόλια και Μαρία Αγαθοκλέους, που είναι και οι δύο Ειδικοί Ιατροί εργασίας MSc, διδάκτορες της Ιατρικής ΔΠΘ και περιλάμβανε:
- Κλινική εξέταση
- Σπιρομέτρηση
- Ακοόγραμμα
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα
Χρηματοδοτήσαμε αυτή τη δράση θέλοντας να συμβάλλουμε στην προαγωγή της υγείας καθώς και στην καλλιέργεια κουλτούρας πρόληψης. Η πρωτοβουλία μας είναι κάτι που γίνεται για πρώτη φορά στον αγροτικό χώρο.
Οι βαμβακοπαραγωγοί εκτίθενται και στους τέσσερις τύπους κινδύνου:
- -Βιολογικοί κίνδυνοι. (βακτήρια, ιοί, μικροοργανισμοί, επαφή με ζώα)
- -Χημικοί κίνδυνοι (φυτοφάρμακα)
- -Φυσικοί κίνδυνοι (ψύχος, υψηλή θερμοκρασία, δονήσεις, ηλιακή ακτινοβολία, άρση βάρους, ηλεκτρισμός)
- -Ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι, εργασιακό στρες
Σήμερα δημοσιοποιούμε την στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων από τους γιατρούς:
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΒΑΜΒΑΚΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ
Δημήτρης Χαδόλιας και Μαρία Αγαθοκλέους
Ειδικοί Ιατροί εργασίας MSc, διδάκτορες της Ιατρικής ΔΠΘ
Το δείγμα αποτέλεσαν αγρότες-βαμβακοκαλλιεργητές του Νομού Ροδόπης και αποτελούν την πρώτη συγκροτημένη προσπάθεια διερεύνησης επιδημιολογικών χαρακτηριστικών της συγκεκριμένης πληθυσμιακής υποομάδας.
Επιπρόσθετη καινοτομία αποτελεί το γεγονός πως ερευνώνται εργασιακές παράμετροι και παράμετροι νοσηρότητας ατόμων κατά τεκμήριο υγιών, Υγιών στο βαθμό που αυτό ευλόγως τεκμαίρεται για κάποιον που αποτελεί εργατικό δυναμικό στον τομέα της γεωργίας-βαμβακοκαλλιέργειας. Οι όποιες παρατηρήσεις μπορούν να θεωρηθούν ως υγειονομική παρέμβαση πρόληψης καθώς αποτελούν πρώιμα ευρήματα σε άτομα-εργαζόμενους που δεν έχουν ακόμη παρουσιάσει εμφανή κλινική συμπτωματολογία.
Το δείγμα αποτέλεσαν στη συντριπτική του πλειοψηφία άνδρες βαμβακοκαλλιεργητές (92.3% άνδρες-7.7% γυναίκες)
Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν τα 54 έτη. Και μέση προϋπηρεσία τα 28 έτη προϋπηρεσία δηλαδή επαρκής για την αξιοπιστία των ευρημάτων της έρευνας.
Σε σχέση με την οικογενειακή τους κατάσταση το 85.7% ήταν έγγαμοι και το 14,3% άγαμοι.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως οι άγαμοι προέρχονταν αποκλειστικά από το ανδρικό φύλο. Οι γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα ήταν στο σύνολό τους έγγαμες.
Το 60,4% των συμμετεχόντων ήταν μη καπνιστές ενώ το 39.6% ήταν αποτελούσαν ενεργοί καπνιστές. (Αξίζει να σημειωθεί πως καπνιστές υπήρχαν μόνο στην ομάδα των ανδρών σε ποσοστό 42.8%)
Η μέση έκθεση των συμμετεχόντων βαμβακοκαλλιεργητών στο τσιγάρο ήταν 25.35 πακέτα έτη (ένα πακέτο έτος σημαίνει κάπνισμα ενός πακέτου τσιγάρα κάθε μέρα επί ένα χρόνο). Οι μη ενεργοί καπνιστές (άτομα που δεν είχαν καπνίσει ποτέ αλλά και πρώην καπνιστές) είχαν ιστορικό έκθεσης σε 17.28 πακέτα/έτη ενώ οι ενεργοί καπνιστές 37,69 πακέτα/έτη
Σε σχέση με το προφίλ υγείας των συμμετεχόντων:
Καρδιαγγειακά νοσήματα
Το 51,6% των συμμετεχόντων δεν αντιμετωπίζει κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα ενώ το 48,4% αντιμετωπίζει. Το σχετικά υψηλό ποσοστό αποδίδεται στο γεγονός ότι εδώ συμπεριλαμβάνεται και η αρτηριακή υπέρταση. Επιπρόσθετα αξίζει να σημειωθεί ότι στα πλαίσια της προληπτικής αυτής δράσης εντοπίστηκε αυξημένη αρτηριακή πίεση αλλά και ηλεκτροκαρδιογραφικές αλλοιώσεις σε άτομα που ως τότε δεν το γνώριζαν.
Το 14,3% των συμμετεχόντων βαμβακοκαλλιεργητών αντιμετωπίζει κάποιο γαστρεντερικό νόσημα
Το 8,8% των συμμετεχόντων βαμβακοκαλλιεργητών αντιμετωπίζει κάποιο νόσημα που σχετίζεται με τους νεφρούς και το ουροποιητικό σύστημα
Το 61,5% των συμμετεχόντων βαμβακοκαλλιεργητών παρουσιάζει συμπτωματολογία ή πάσχει από κάποιο μυοσκελετικό νόσημα.
Αν θεωρηθεί πως η εργασία των βαμβακοκαλλιεργητών αποτελεί βαριά χειρωνακτική εργασία που καταπονεί το μυοσκελετικό σύστημα ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα παρακάτω στοιχεία.
-Η μέση ηλικία όσων δεν παρουσίασαν μυοσκελετικά προβλήματα είναι 50,7 έτη ενώ όσων πάσχουν από μυοσκελετικά νοσήματα 56 έτη.
Η μέση προϋπηρεσία όσων βαμβακοκαλλιεργητών παρουσιάζουν μυοσκελετικές παθήσεις ήταν 30,1 έτη έναντι 24,6 έτη προϋπηρεσίας για όσους δεν αντιμετωπίζουν μυοσκελετικά νοσήματα.
Τα τεστ στατιστικής σημαντικότητας δείχνουν πως η ηλικία όσο και η προϋπηρεσία επηρεάζουν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό την εμφάνιση νοσημάτων του μυοσκελετικού συστήματος.
Τα μυοσκελετικά προβλήματα φαίνεται πως εμφανίζονται εξίσου στην ομάδα που έχει δεχθεί σχετική εκπαίδευση για τις ασφαλείς εργασιακές πρακτικές όσο και σε αυτή που δεν έχει δεχθεί σχετική εκπαίδευση. (το 68,1% των συμμετεχόντων δήλωσε πως έχει λάβει σχετική εκπαίδευση). Εδώ φαίνεται πως στόχο πρέπει να αποτελεί η συμμόρφωση με τις ορθές εργασιακές πρακτικές.
Δερματολογικά νοσήματα παρουσιάζει μόλις το 2.2% των συμμετεχόντων.
Το 18,7% των συμμετεχόντων παρουσιάζει αυξημένες τιμές σακχάρου αίματος.
Το 4,4% των συμμετεχόντων παρουσιάζει κάποια παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα.
Το 5.5% των συμμετεχόντων δήλωσε πως αντιμετωπίζει προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος.
Εδώ πρέπει να τονιστεί πως ενώ αρχικά μόλις το 5.5% των συμμετεχόντων δήλωσε γνωστή παθολογία από το αναπνευστικό σύστημα από τη σπιρομέτρηση που ακολούθησε καταγράφηκε ένα 22% των συμμετεχόντων που παρουσίασε από ήπιες έως και σοβαρές διαταραχές στη σπιρομέτρηση. Σε αυτούς έγιναν συστάσεις για υιοθέτηση ασφαλών εργασιακών πρακτικών, για διακοπή καπνίσματος και περαιτέρω διερεύνηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις στατιστικές δοκιμασίες που ακολούθησαν η μη χρήση μέσων ατομικής προστασίας βρέθηκε πως συνδέεται στατιστικώς σημαντικά με την ύπαρξη παθολογικών αποτελεσμάτων σπιρομέτρησης αυτοτελώς και ανεξαρτήτως του καπνίσματος.
Σχετικά με την ακουστική οξύτητα βρέθηκε μετά από ακοόγραμμα πως στη συχνότητα των 2000HZ ήπια έως και σοβαρή έκπτωση ακοής παρουσιάσε το 32,6% των συμμετεχόντων.
Κι εδώ παρατηρήθηκε πως η μη χρήση ΜΑΠ (ωτασπίδων) συνδέεται στατιστικώς σημαντικά με την έκπτωση ακοής στα 2000ΗΖ
Αξιοσημείωτο είναι πως από ήπια έως και σοβαρή έκπτωση ακοής στα 4000Ηz το 94,5% των συμμετεχόντων της έρευνας (συχνότητα στην οποία δημιουργείται το αρχικό ακουστικό τραύμα και στη συνέχεια η περαιτέρω έκθεση οδηγεί σε έκπτωση ακοής και στις συχνότητες επικοινωνίας).
Κι εδώ παρατηρήθηκαν στατιστικώς υψηλότερα ποσοστά πτώσης ακοής στα 4000Hz μεταξύ όσων δεν κάνουν χρήση ΜΑΠ.
Γενικά το 84,6% των συμμετεχόντων ανέφερε πως αντιμετωπίζει κάποιου βαθμού εργασιακό στρες. Μετά την ανάλυση όμως της φύσης του στρες και την αξιολόγησή του από τον εξετάζοντα Ιατρό Εργασίας μέτριου έως και σοβαρού βαθμού εργασιακό στρες βρέθηκε πως αντιμετώπιζε το 30,8% των συμμετεχόντων.
Το 70,3% των συμμετεχόντων δήλωσε πως χρησιμοποιεί τα ενδεδειγμένα μέσα ατομικής προστασίας.
Μεταξύ όσων έχουν δεχθεί σχετική εκπαίδευση (το 62% των συμμετεχόντων έχει λάβει σχετική εκπαίδευση) ασφαλών εργασιακών πρακτικών φαίνεται πως η χρήση μέσων ατομικής προστασίας είναι στατιστικώς σημαντικά αυξημένη.
Σχετικά με του βαθμού ικανοποίησης που αντλείται από την εργασία το 89% δήλωσε πως αυτός είναι υψηλός.
Τέλος υψηλού βαθμού ικανοποίηση από τα οικονομικά αποτελέσματα και τις προσόδους της εργασίας βαμβακοκαλλιέργειας δήλωσε πως έχει το 53,8% των συμμετεχόντων (σε αυτή η παράμετρος συναρτάται με ευρύτερους/γενικότερους παράγοντες και πρέπει να συνεκτιμηθεί με τον γενικότερο βαθμό εργασιακής ικανοποίησης).