Παπαδογιάννης Γιάννης:

Η προοπτική της νέας σοδειάς βάµβακος αποτελεί παραδοσιακά το κυρίαρχο θέµα των συζητήσεων που πραγµατοποιούνται στο συνέδριο της Βρέµης. Η εποχικότητα του συνεδρίου, λίγο πριν τις σπορές για τις περισσότερες χώρες του βόρειου ηµισφαιρίου, δικαιολογεί απόλυτα αυτή την εστίαση. Άλλωστε, οι διεθνείς εµπορικοί οίκοι προαγοράζουν ποσότητες αρκετούς µήνες πριν συγκοµιστεί το βαµβάκι, χτίζοντας µια θέση την οποία θα πουλήσουν αργότερα σε κλωστήρια ανά τον κόσµο.

Μετά την ολοκλήρωση του συνεδρίου, ως πρώτο και βασικό συµπέρασµα, θα µπορούσαµε να ισχυριστούµε πως οδεύουµε σε µια σεζόν µε θετικό πρόσηµο στις τιµές. Η πλειονότητα των αναλυτών εκφράζει αισιοδοξία ότι θα διατηρηθούν τα υψηλά επίπεδα που έχει η αγορά κατακτήσει και γιατί όχι, µε ορίζοντα τις τιµές ∆εκεµβρίου ‘18 να δούµε ακόµα υψηλότερα. Φυσικά όλα τα σενάρια αποτελούν προβλέψεις και µάλιστα πριν καν ουσιαστικά σπαρθούν τα βαµβάκια της νέας σοδειάς 2018-2019.

Οι βασικότεροι παράγοντες που δείχνουν πως θα επηρεάσουν στους επόµενους µήνες τις τιµές της νέας σοδειάς είναι η επιστροφή της Κίνας στην αγορά (ήδη προαγοράζει τη νέα σοδειά αµερικάνικου προϊόντος), η κατάσταση της νέας σποράς στις ΗΠΑ (ιδιαίτερα στο δυτικό Τέξας) αλλά και στην Ινδία.

Έντονη η ελληνική παρουσία 

Οι περισσότεροι από τους µεγάλους παίκτες του εκκοκκιστικού µας κλάδου έδωσαν για άλλη µια χρονιά το παρόν στη Βρέµη. Μάλιστα οι συναντήσεις µε τους εµπόρους συνοδεύτηκαν και µε νέες προπωλήσεις, οι οποίες συνολικά κυµαίνονται περί τους 25.000 τόνους. Η βάση (ας το αποκαλέσουµε πριµ) που πληρώθηκε για λευκά βαµβάκια µε σωστά ποιοτικά χαρακτηριστικά κυµάνθηκε στα 7 σεντς ανά λίµπρα πάνω από τις αντίστοιχες τιµές του ∆εκεµβρίου ‘18.

∆εν χωράει αµφιβολία πως το ελληνικό βαµβάκι εξακολουθεί να ζητείται από σχεδόν όλες τις µεγάλες χώρες κατανάλωσης, καθιστώντας το ανταγωνιστικό κυρίως απέναντι στο βραζιλιάνικο, αλλά ακόµα και στο αµερικανικό προϊόν. Αν µάλιστα ξεπεραστούν κάποιες ακόµα στρεβλώσεις της αγοράς µας, όπως για παράδειγµα τα υψηλά µικρονέρ ή οι κοντές ίνες, τότε το ελληνικό βαµβάκι θα µπορέσει να ανταγωνιστεί επί ίσης όροις φαινοµενικά καλύτερες ποιοτικά σοδειές από τη δικιά µας. Άλλωστε, όπως δηλώνεται κατά γενική οµολογία, το εγχώριο βαµβάκι έχει όλο το «πακέτο» και είναι στο χέρι µας να το εκµεταλλευτούµε ώστε να πιάνουµε πάντα τη µάξιµουµ τιµή.

Η επιστροφή της Κίνας στην αγορά, οι αυξημένες κατά 15% εκτάσεις στην Τουρκία και η ξηρασία στο Τέξας καταλύτες για τις τιμές

Η τάση των σπορών στις βασικότερες χώρες βαµβακοπαραγωγής καταγράφονται ως εξής:

Κίνα: Οι παραγωγοί προετοιµάζουν τα χωράφια τους όσο οι θερµοκρασίες αυξάνονται. Λόγω της ικανοποίησης των αγροτών από τις τιµές που έλαβαν στην παρούσα σεζόν, στη βασικότερη περιοχή της Κίνας (Hinjiang) εκτιµάται πως οι εκτάσεις θα αυξηθούν κατά µικρό ποσοστό. Στις υπόλοιπες όµως παρατηρείται µείωση των εκτάσεων και ως αποτέλεσµα λογικά η παραγωγή εκκοκκισµένου θα είναι µικρότερη από τη φετινή.

ΗΠΑ: Η έντονη ξηρασία επιµένει στο δυτικό Τέξας (βασική περιοχή για βαµβάκια) και οι αναλυτές επισηµαίνουν πως το ξεκίνηµα δεν είναι καθόλου καλό. Βέβαια σε άλλες περιοχές των ΗΠΑ έχουν ήδη ξεκινήσει οι πρώτες σπορές χωρίς ιδιαίτερα προβλήµατα. Εντούτοις το Τέξας µπορεί να αποτελέσει βαρόµετρο στο γενικότερο σύνολο της παραγωγής. Εφόσον οι καιρικές συνθήκες βελτιωθούν στο προσεχές διάστηµα µπορεί να σηµειωθεί και αύξηση της τελικής παραγωγής.

Ινδία: Εδώ απαιτείται προσοχή καθώς η µεγαλύτερος παραγωγός ίνας φαίνεται ότι αντιµετωπίζει δυσκολίες. Από τη µια µεριά οι τιµές είναι σε καλύτερα επίπεδα από τα προβλεπόµενα και η µίνιµουµ εγγυηµένη τιµή του κράτους υψηλότερη, από την άλλη όµως η µεγάλη προσβολή του ρόδινου σκουληκιού στην παρούσα σοδειά και η πιθανότητα επανεµφάνισης στη νέα θα επηρεάσει φυσικά τις αποδόσεις, ενώ ήδη αποθαρρύνει αρκετούς παραγωγούς να σπείρουν βαµβάκι. Ως αποτέλεσµα, σύµφωνα µε τον επίσηµο σύνδεσµο βάµβακος της Ινδίας, σε βασικές περιοχές θα έχουµε µείωση εκτάσεων (-12%) και στροφή προς τη σόγια. ∆εύτερος καταλυτικός παράγοντας για τη σοδειά θα αποτελέσουν οι βροχοπτώσεις (µουσώνες), όσο πλησιάζουµε τους καλοκαιρινούς µήνες.

Βραζιλία: Αν και στο νότιο ηµισφαίριο η Βραζιλία αποτελεί βασικό ανταγωνιστή του ελληνικού προϊόντος καθώς τα βαµβάκια της είναι διαθέσιµα στην αγορά λίγο νωρίτερα από τα δικά µας, από ποιοτικής άποψης συνήθως βρισκόµαστε αρκετά κοντά. Η σοδειά του 2018 εξελίσσεται υπό ιδανικές συνθήκες µε τον καιρό να αποτελεί µέχρι στιγµής σύµµαχο της παραγωγής. Μπορεί οι αποδόσεις στα χωράφια να µην πιάσουν τα περσινά ρεκόρ, όµως φαίνεται πως η παραγωγή θα πλησιάσει τους 1.900.000 τόνους εκκοκκισµένου.

Τουρκία: Η γειτονική µας χώρα, η οποία επί σειράς ετών αποτελεί τον νούµερο ένα πελάτη µας για το εκκοκκισµένο, φαίνεται πως θα σπείρει σηµαντικά περισσότερα στρέµµατα τη νέα σοδειά. Σύµφωνα µε τις πρώτες εκτιµήσεις, οι εκτάσεις υπολογίζονται να αυξηθούν κατά 15%. Σηµειωτέον πως από το 2015 η εν λόγω σοδειά αυξάνεται κάθε έτος.

Πακιστάν: Η έλλειψη νερού δυσκολεύει τις σπορές, οι οποίες έχουν ξεκινήσει σε πολύ µικρή κλίµακα. Στις περισσότερες βαµβακοπεριοχές κυριαρχεί ξηρασία, παρά ταύτα οι αγρότες εµφανίζονται θετικοί προς την καλλιέργεια καθώς είναι ικανοποιηµένοι από την επιδοτούµενη µίνιµουµ τιµή που διασφαλίζει το κράτος.

Θα σπάσουν ανοδικά τα 80 σεντς ανά λίμπρα οι τιμές Δεκεμβρίου 2018

Παρά την πρόσφατη µικρή διόρθωση των τιµών, µακροπρόθεσµα η αγορά δείχνει δυνατή και συνεχόµενα υποστηριζόµενη από τοποθετήσεις κερδοσκοπικών κεφαλαίων στην άνοδο. Το «έργο» µας είναι γνωστό από τη φετινή σοδειά. Η αυξανόµενη κατανάλωση των κλωστηρίων ενισχύει τη ζήτηση για ίνα, ανεβάζοντας και το χρηµατιστήριο. Τα κλωστήρια είναι φορτωµένα µε ανοιχτά συµβόλαια των οποίων τα φιξαρίσµατα τροφοδοτούν την άνοδο και φυσικά τα µεγάλα κερδοσκοπικά κεφάλαια (funds) γνωρίζοντας αυτές τις συνθήκες ποντάρουν στην άνοδο των τιµών. Σύµφωνα µε τους αναλυτές, οι χρηµατιστηριακές τιµές ∆εκεµβρίου ‘18 θα σπάσουν ανοδικά τα 80 σεντς ανά λίµπρα. Μάλιστα θεωρείται πιθανό να δοκιµάσουµε ακόµα υψηλότερα επίπεδα εφόσον κατόπιν της επίσηµης ανακοίνωσης των αµερικανικών εκτάσεων (τέλη Μαρτίου), η ξηρασία στο δυτικό Τέξας συνεχίζεται.

Από πλευράς Κίνας θεωρείται βέβαιη η επιστροφή στις µαζικές αγορές-εισαγωγές βάµβακος. Οι πλειστηριασµοί των κρατικών τους αποθεµάτων συνεχίζονται µε επιτυχία, αν και τελευταία παρατηρείται µικρότερη ποσοστιαία απορρόφηση των στοκ που βγαίνουν προς πώληση. Παράλληλα, οι διεθνείς εµπορικοί οίκοι έχουν ήδη ξεκινήσει να πωλούν την νέα αµερικανική σοδειά και εκτιµούν πως έχουµε φτάσει µέχρι στιγµής τα 2,9 εκατ. δέµατα (σχεδόν 630.000 τόνους). Φυσικά ένας από τους µεγάλους αγοραστές είναι η Κίνα.

Πρέπει να σηµειωθεί πως η δυναµικότητα των κλωστηρίων στην Κίνα έχει αναπτυχθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια λόγω των µεγάλων επενδύσεων στον κλάδο, ενώ παράλληλα γίνεται προσπάθεια προώθησης της βαµβακερής ίνας έναντι των συνθετικών. Ευρύτερα στην Ασία, το Βιετνάµ, η Ινδονησία αλλά και το Μπαγκλαντές παραµένουν δυνατοί παίκτες της κατανάλωσης ίνας και µάλιστα εξοικειωµένοι µε την ελληνική σοδειά.

Οι δύο βασικοί κίνδυνοι της αγοράς

Εδώ και σχεδόν δύο χρόνια τα επενδυτικά κεφάλαια (funds) έχουν τοποθετηθεί υπέρ της ανόδου στο βαµβάκι και αν εξαιρέσουµε κάποια διαλλείµατα ρευστοποιήσεων, οι θέσεις τους ανανεώνονται. Είναι πιθανό κάποια στιγµή αυτό να σταµατήσει και τα εν λόγω κεφάλαια να αποχωρήσουν από το βαµβάκι επενδύοντας σε άλλο κλάδο. Εφόσον συµβεί κάτι τέτοιο είναι σίγουρο ότι η αγορά θα πιεστεί. Όσο όµως η τάση είναι ανοδική και τα θεµελιώδη θετικά, η πιθανότητα για µαζική έξοδο των κερδοσκόπων φαντάζει δύσκολη.

Ένα άλλο ρίσκο για την αγορά προέρχεται από την αύξηση των επιτοκίων. Κάτι τέτοιο θα αυξήσει το κόστος χρήµατος (δανεισµού) και επιπροσθέτως θα στρέψει τα επενδυτικά κεφάλαια από τα εµπορεύµατα σε επενδύσεις κεφαλαίου.