Μπροστά σε δύσκολες αποφάσεις βρίσκονται οι εναπομείνασες ελληνικές επιχειρήσεις κλωστοϋφαντουργίας, καλούμενες να ισορροπήσουν σε ένα τεντωμένο σχοινί, στη μια άκρη του οποίου βρίσκεται η δραματική αύξηση του ενεργειακού κόστους και στην άλλη η μείωση της ζήτησης για τα προϊόντα τους.

Η πρόσφατη προειδοποίηση του προέδρου της Επίλεκτος, Ευριπίδη Δοντά, για διακοπή της δραστηριότητας παραγωγής νήματος το επόμενο έτος αν δεν υπάρξει, έστω και στο παραπέντε, κυβερνητική παρέμβαση για ελάφρυνση των ενεργειακών βαρών, είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στον κλάδο.

Μαύρες σκέψεις κάνουν και οι υπόλοιπες επιχειρήσεις, οι οποίες, ακόμα κι αν δεν σκέφτονται, τουλάχιστον ανοιχτά, κάποιο προσωρινό έστω λουκέτο, θεωρούν δεδομένο ότι το 2023 θα κατεβάσουν, θέλοντας και μη, κατά πολύ τους ρυθμούς παραγωγής τους. Σε έναν βαθμό, άλλωστε, το έχουν ήδη πράξει τους τελευταίους μήνες, που το τηλέφωνο για νέες παραγγελίες χτυπάει ολοένα και σπανιότερα.

«Με αυτά τα κόστη, κι εφόσον δεν υπάρχει κάποια διάθεση στήριξης από την πολιτεία, είναι προφανές ότι το όποιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα θα μπορούσαμε να έχουμε ως κλάδος έχει εξανεμιστεί», λέει στην «ΥΧ» στέλεχος μεγάλης επιχείρησης του χώρου.

«Όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στο ενεργειακό κομμάτι και όχι μόνο, κάποιες μεταποιητικές επιχειρήσεις μπορούν να περάσουν τα αυξημένα κόστη στο τελικό προϊόν, δημιουργώντας βέβαια με τον τρόπο αυτόν πληθωρισμό. Κάποιες άλλες, ωστόσο, όπως οι κλωστοϋφαντουργίες, δεν έχουν αυτή την επιλογή, καθώς το προϊόν που παράγουν δεν συγκαταλέγεται σε αυτά που αποκαλούμε πρώτης ανάγκης», προσθέτει ο ίδιος.

«Όταν η ακρίβεια βρίσκεται εκεί που είναι σήμερα, η ένδυση τοποθετείται στη χαμηλότερη βαθμίδα των προτεραιοτήτων του καταναλωτή. Μην έχοντας, λοιπόν, αυτήν τη διέξοδο, οι επιχειρήσεις είναι αναγκασμένες να προβούν σε δραστικές κινήσεις περικοπής της λειτουργίας τους. Γιατί, πολύ απλά, τα κόστη και ιδίως αυτό της ενέργειας είναι μη διαχειρίσιμα», υπογραμμίζει ο συνομιλητής μας, ο οποίος θεωρεί ότι το ζήτημα αναπόφευκτα θα το βρουν μπροστά τους και όσοι έχουν σήμερα την ευχέρεια να μετακυλίουν το αυξημένο κοστολόγιο στην κατανάλωση.

«Το ενεργειακό αφορά το σύνολο της μεταποιητικής βιομηχανίας, γιατί κάποια στιγμή θα αρχίσει να πέφτει κατά πολύ ο όγκος των πωλήσεων, ο οποίος ήδη κινείται πτωτικά. Υπό αυτή την άποψη, η αύξηση των τζίρων δεν έχει από μόνη της σημασία, όταν οι πωλούμενες ποσότητες υποχωρούν με τέτοια ένταση. Το μεγάλο κρας τεστ, κατά τη γνώμη μου, θα έρθει μέχρι το καλοκαίρι, όταν δηλαδή θα ενσωματωθούν στα παραγωγικά κόστη των εταιρειών οι τιμές των πρώτων υλών του πρωτογενούς τομέα που διαμορφώθηκαν φέτος», υπογραμμίζει.

«Το κόστος της ενέργειας για ένα κιλό νήματος έχει πλέον ξεπεράσει το 1,5 ευρώ», εξηγεί στην «ΥΧ» έτερος επιχειρηματίας του κλάδου. «Και μιλάμε για ένα προϊόν με μια ενδεικτική τιμή σήμερα γύρω από τα 4,50 ευρώ/κιλό. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι είναι αρκετά πάνω από το 1/3 του συνολικού κοστολογίου και πλέον προσεγγίζει εκείνο της πρώτης ύλης.

Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, πέρυσι τέτοια εποχή το ενεργειακό κόστος ήταν στα 70-80 λεπτά/κιλό, σίγουρα όχι φθηνό, αν σκεφτεί κανείς ότι το σύνηθες μέχρι τότε ήταν τα 40-50 λεπτά, αλλά προφανώς αρκετά πιο διαχειρίσιμο. Με απλά μαθηματικά, λοιπόν, διαπιστώνει κανείς ότι ένα εργοστάσιο που παράγει αυτήν τη στιγμή νήματα χάνει λεφτά», συμπληρώνει.

Η αβεβαιότητα και τα ακριβά αποθέματα

Το χειρότερο, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η αβεβαιότητα που καθιστά πολύ δύσκολο έναν στοιχειώδη προγραμματισμό: «Απ’ ό,τι ακούμε, το 2023 θα πρέπει να αναμένουμε ακόμα υψηλότερες τιμές ενέργειας, χωρίς όμως και πάλι να έχουμε μια ιδέα πόσο και αυτό το άγνωστο είναι που μας φοβίζει ακόμα περισσότερο. Προσπαθούμε να βγάλουμε ορισμένους μέσους όρους, ώστε να κάνουμε κάποιους βασικούς υπολογισμούς, όμως γρήγορα αντιλαμβανόμαστε ότι κινούμαστε σε αχαρτογράφητα νερά». Μέσα σε όλα αυτά έρχεται, φυσικά, να προστεθεί και η πτώση της κατανάλωσης. «Αν υπάρχει ζήτηση, μπορείς να προσβλέπεις σε κάτι. Όταν δεν υπάρχει όμως ούτε αυτή, είναι σαν να προσπαθείς να λύσεις μια εξίσωση γεμάτη άγνωστες μεταβλητές», υπογραμμίζει και αποκαλύπτει ότι και η δική του επιχείρηση αναμένει να προχωρήσει σε αναπροσαρμογές στη λειτουργία της. «Αν και εμείς δεν έχουμε προς το παρόν στα πλάνα μας κάτι τέτοιο, το να διακόψει κανείς έστω και προσωρινά την παραγωγή σε αυτό το περιβάλλον ίσως να ήταν συνετό, προκειμένου να αποφύγει το ‘‘χτίσιμο’’ πολύ ακριβών αποθεμάτων», λέει χαρακτηριστικά.

Ένα ανέλπιστα καλό 2021

Όλα αυτά συμβαίνουν ύστερα από μια χρονιά που ο κλάδος, ο οποίος στο παρελθόν πέρασε… από χίλια κύματα, έδειξε σημάδια ανάκαμψης, γεγονός που αποτυπώθηκε και στις εξαγωγές του. Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒΚ, το 2021, οι συνολικές εξαγωγές κλωστοϋφαντουργίας έφθασαν στο 1,293 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 42,1%, σε σχέση με το 2020. Ειδικότερα, οι εξαγωγές πρώτων υλών κλωστοϋφαντουργίας αυξήθηκαν κατά 76,5%, ενώ οι εξαγωγές μεταποιημένων προϊόντων ενισχύθηκαν κατά 13,9%.

Όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, οι αναταραχές στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, με τα προβλήματα στις μεταφορές και τη μετ’ εμποδίων λειτουργία πολλών μονάδων στην Ασία, έστρεψαν την προσοχή πολλών αγοραστών στις ελληνικές επιχειρήσεις. Παράλληλα, η ζήτηση κρατήθηκε «ζωντανή» μέσα από το κανάλι του διαδικτύου, από το οποίο πραγματοποίησαν αυξημένες αγορές οι καταναλωτές στη διάρκεια των λοκντάουν και των υπόλοιπων περιοριστικών μέτρων.

«Δεν μιλάμε για απότομη προσγείωση, αλλά κάθετη πτώση», σχολιάζουν οι ίδιες πηγές. «Αν δεν είχε προκύψει το θέμα με την ενέργεια, οι επιχειρήσεις του κλάδου θα μπορούσαν να προβούν σταδιακά σε επενδύσεις εκσυγχρονισμού, οι οποίες θα διασφάλιζαν ένα πιο λογικό λειτουργικό κόστος και σιγά σιγά το σύστημα θα ερχόταν σε μια ισορροπία.

Το πρόβλημα είναι ότι σήμερα διαφαίνεται ότι τα υψηλά κόστη ενέργειας δεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο λίγων μηνών, αλλά κάτι που θα μας απασχολήσει για τουλάχιστον μια πενταετία. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και με καινούργιες επενδύσεις, δεν θα μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί», συμπληρώνουν.

Η εικόνα από τα οικονομικά αποτελέσματα Επίλεκτου και Κλωστοϋφαντουργίας Ναυπάκτου

Το δύσκολο περιβάλλον στο οποίο καλούνται να αντεπεξέλθουν οι επιχειρήσεις του κλάδου σκιαγραφείται και στις πρόσφατες οικονομικές ανακοινώσεις με τα μεγέθη εννεαμήνου και γ’ τριμήνου 2022.

Ενδεικτικά, η Κλωστοϋφαντουργία Ναυπάκτου, παρά το γεγονός ότι οι οικονομικές επιδόσεις της κρίνονται ιδιαίτερα ικανοποιητικές, δεν εμφανίζεται αισιόδοξη για το επόμενο διάστημα. «Λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος ενέργειας έχει αυξηθεί γεωμετρικά, ότι είναι αδύνατη μια ασφαλής πρόβλεψη για την τιμή της κιλοβατώρας μεσοπρόθεσμα, ότι υπάρχει μείωση της κατανάλωσης ως απόρροια του υψηλού πληθωρισμού και ότι η εταιρεία ήδη διαθέτει υψηλού κόστους αποθέματα στις αποθήκες της, είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκτιμηθεί η πορεία των αποτελεσμάτων τόσο κατά το δ’ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης, όσο και για το α’ εξάμηνο της χρήσης 2023», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο «μείωσης της παραγωγικής της δραστηριότητας, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω συσσώρευση αποθεμάτων υψηλού κόστους».

Σε επίπεδο εννεαμήνου, ο όμιλος εμφάνισε αύξηση 26,7% στον τζίρο που διαμορφώθηκε σε 12,342 εκατ. ευρώ έναντι 9,742 εκατ. ευρώ πέρυσι, ενώ σε εταιρικό επίπεδο η αύξηση ήταν 11,36% στα 7,288 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 1,774 εκατ. ευρώ έναντι 1,177 εκατ. ευρώ πέρυσι για τον όμιλο και σε 585.500 ευρώ έναντι 711.300 ευρώ πέρυσι για την εταιρεία. Τα EBITDA (κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων) ανήλθαν σε επίπεδο ομίλου σε 2,084 εκατ. ευρώ, έναντι 1,504 εκατ. ευρώ πέρυσι σε επίπεδο ομίλου και σε 404.400 ευρώ έναντι 859.200 ευρώ σε εταιρικό επίπεδο.

Aντίστοιχα, η Επίλεκτος στα δικά της οικονομικά αποτελέσματα σημειώνει, μεταξύ άλλων, ότι «η διοίκηση συνεχίζει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση κινήσεων για να αντισταθμίσει τυχόν περαιτέρω αύξηση στις τιμές της ενέργειας, συνεχίζοντας παράλληλα τη στρατηγική μείωσης – εξοικονόμησης ενέργειας, όπως και τα προηγούμενα έτη. Η επίδραση του αυξημένου κόστους ενέργειας θα εξαρτηθεί επίσης και από τις μελλοντικές εξελίξεις και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την πλευρά της πολιτείας τόσο για το ενεργειακό κόστος, όσο και για τη στήριξη του τομέα παραγωγής». Μάλιστα, ο πρόεδρος του ΔΣ, Ευρυπίδης Δοντάς, έχει ήδη προαναγγείλει ότι στην επερχόμενη γενική συνέλευση θα προτείνει διακοπή της παραγωγής νημάτων, εφόσον δεν υπάρξει κάποια πρωτοβουλία για τη μείωση του ενεργειακού κόστους.

Στο α’ τρίμηνο της χρήσης 01/07/2022 – 30/06/2023, που συμπίπτει με το γ’ ημερολογιακό τρίμηνο του 2022, ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 4,978 εκατ. ευρώ έναντι 5,474 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τρίμηνο της προηγούμενης χρήσης καταγράφοντας μείωση 9,07%. Για την εταιρεία ο κύκλος εργασιών ανήλθε στα 3,070 εκατ. ευρώ 30.09.2022 έναντι 3,620 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 15,20%.

Τα EBITDA του ομίλου ανήλθαν σε κέρδη 1,480 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 996.000, σημειώνοντας αύξηση 48,62%, ενώ για την εταιρεία αντίστοιχα διαμορφώθηκαν σε κέρδη 377.000 ευρώ έναντι ζημιών 72.000 ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων (ΕΒΤ) για τον όμιλο διαμορφώθηκαν σε κέρδη 291.790 ευρώ έναντι ζημιών 238.440 ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 222,37%, ενώ για την εταιρεία σε ζημίες 147.070 ευρώ έναντι ζημιών 634.020 ευρώ.

Τέλος, τα ίδια κεφάλαια του ομίλου κατά την 30/09/2022 ήταν αρνητικά κατά 241,680 ευρώ έναντι 387.930 ευρώ στις 30/6/2022, παρουσιάζοντας αύξηση 37,7%. Για την εταιρεία διαμορφώθηκαν σε 10,993 εκατ. ευρώ κατά την 30/09/2022 έναντι 11,140 εκατ. ευρώ την 30/06/2022, παρουσιάζοντας μείωση 1,32%.