Nέο μέτωπο ανάμεσα στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και του πρώην ανατολικού μπλοκ δημιουργούν οι προτεινόμενες περικοπές χρηματοδότησης στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις της ΕΕ. Το σχέδιο των Βρυξελλών προβλέπει την επιβολή ορίου στις επιδοτήσεις που θα μπορούν να λαμβάνουν τα μεγάλα αγροκτήματα, προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης.
Μέσω των περικοπών στον, ύψους 59 δισ. ευρώ, προϋπολογισμό των αγροτικών επιδοτήσεων, η ΕΕ προσπαθεί να εξοικονομήσει πόρους, προκειμένου να αντισταθμίσει το οικονομικό πλήγμα που αφήνει πίσω του το Brexit.
Σε πρώτο επίπεδο, η πολιτική των περικοπών θέτει στο στόχαστρο τους μεγαλογαιοκτήμονες και τους ισχυρούς αγροτικούς ομίλους, που διατηρούν στην κατοχή τους τεράστιες εκτάσεις αγροτικής γης. Ωστόσο, όπως αναφέρει το Politico, μία από τις ενστάσεις του Ευρωπαίου επιτρόπου Γεωργίας, Φιλ Χόγκαν, είναι ότι η εισαγωγή ανώτατου ορίου στις επιδοτήσεις θα καταφέρει χτύπημα και στις φτωχότερες, αλλά μεγαλύτερες σε έκταση, αγροτικές εκμεταλλεύσεις των χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ, οι οποίες λειτουργούσαν ως τεράστιες συνεταιριστικές μονάδες κατά την κομμουνιστική εποχή.
Σε χώρες όπως η Τσεχία, η Σλοβακία και οι ανατολικές περιφέρειες της Γερμανίας, οι επιπτώσεις από την επιβολή ανώτατου ορίου στις επιδοτήσεις θα είναι σοβαρές, καθώς εκεί κυριαρχούν οι μεγάλες σε έκταση αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Σήμερα, στα εδάφη της Τσεχίας, βρίσκονται τα μεγαλύτερα αγροκτήματα στην ΕΕ: Μπροστά στον μέσο όρο των 1.330 στρεμμάτων ανά τσεχικό αγρόκτημα, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος των 160 στρεμμάτων ωχριά. Στον αντίποδα, η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες με τις μικρότερες αγροτικές εκμεταλλεύσεις, με τον μέσο όρο να υπολογίζεται σε μόλις 68 εκτάρια.
Πλέον, κυβερνητικά στελέχη της Τσεχίας κάνουν ανοιχτά λόγο για υφιστάμενες διακρίσεις εις βάρος των συγκεκριμένων χωρών της Κεντρικής Ευρώπης. Από την άλλη, οι μικρομεσαίοι αγρότες της ηπείρου θεωρούν άδικο οι μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις να απορροφούν το μεγαλύτερο μερίδιο της χρηματοδότησης, υποστηρίζοντας ότι αυτή η κατάσταση συμβάλλει στην κακοδιαχείριση. «Πιστεύουμε ότι το υπάρχον αγροτικό σύστημα καταστρέφει το μοντέλο οικογενειακής γεωργίας», δηλώνει στο Politico η Geneviève Savigny, μέλος της αγροτικής οργάνωσης IPM. «Η ΕΕ και οι πολίτες πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν να βοηθήσουν τους μικρομεσαίους αγρότες ή προτιμούν να προστατεύσουν την εκβιομηχανισμένη γεωργία», συμπληρώνει με νόημα.
Οι τελευταίες καταγγελίες των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έρχονται να προστεθούν στο πρόσφατο σκάνδαλο σχετικά με τα διπλά πρότυπα στην ποιότητα των τροφίμων που διατίθενται σε Ανατολή και Δύση, αναζωπυρώνοντας την αντιπαράθεση στο διχοτομημένο ευρωπαϊκό σκηνικό. Σίγουρα αυτή είναι μια ανεπιθύμητη συγκυρία για την ΕΕ, που χρειάζεται να βρει τη χρυσή τομή το συντομότερο δυνατόν.
