Εφαρμόζεται σε κτήμα 20 στρεμμάτων στα Αβδηρα με σημαντική εξοικονόμηση νερού
Tης Ιωαννας Φωτιαδη
Σημαντική εξοικονόμηση νερού αλλά και καλύτερη στρεμματική απόδοση δύναται να προσφέρει η άρδευση ακριβείας. Το εν λόγω σύστημα έχει εξελιχθεί ήδη στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Figaro», στο οποίο συμμετέχει η Περιφερειακή Ενωση Δήμων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και το ΕΘΙΑΓΕ. «Ξεκινήσαμε τις δοκιμές τον περασμένο Οκτώβριο, που συνέπιπτε με την έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου για το βαμβάκι» εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής δρ Γιώργος Συλαίος. «Πεδίο δοκιμών μας είναι ένα κτήμα 20 στρεμμάτων στην περιφέρειά μας, συγκεκριμένα στον Δήμο Αβδήρων».
Υπενθυμίζεται ότι στην περιοχή οι καλλιεργήσιμες με βαμβάκι εκτάσεις φθάνουν τα 100.000 στρέμματα, ενώ εκτεταμένες είναι και σε άλλα σημεία της χώρας, όπως η Θεσσαλία. Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική κοινότητα ερίζει για το αν αξίζει να συνεχιστεί η συστηματική καλλιέργεια ενός τόσο υδροβόρου φυτού, ενώ πολλοί ζητούν την αντικατάσταση με λιγότερο απαιτητικές σε νερό καλλιέργειες. Η εφαρμογή της άρδευσης ακριβείας, όμως, δίνει νέες κατευθύνσεις στην εν λόγω συζήτηση.
Καταγραφή δεδομένων
Οι επιστήμονες τοποθέτησαν στο αγρόκτημα έναν μετεωρολογικό σταθμό, αισθητήρες εδάφους, υγρασίας και θερμοκρασίας. «Εκτοτε αρχίσαμε την καταγραφή των δεδομένων» εξηγεί ο δρ Συλαίος, «τα μηχανήματα μας έδιναν πληροφορίες για την εξάτμιση και την εξατμισοδιαπνοή, τα οποία θέταμε σε ένα μοντέλο ανάπτυξης του φυτού, που μας προσφέρει τη δυνατότητα ελαχιστοποίησης της άρδευσης και μεγιστοποίησης της παραγωγής». Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. «Στις ξηρές περιόδους, όπου παρατηρούνται χαμηλές βροχοπτώσεις και υψηλές θερμοκρασίες, η μείωση του απαιτούμενου αρδευτικού νερού φτάνει το 25%» σημειώνει ο καθηγητής, ενώ «όταν οι συνθήκες διαφοροποιούνται, δηλαδή η θερμοκρασία μειώνεται και οι βροχοπτώσεις πολλαπλασιάζονται, η ανάγκη για άρδευση περιορίζεται ακόμα περισσότερο, φτάνοντας το 40%». Εν συνεχεία, τα φυτά παρακολουθούνται από δορυφόρο, που εστιάζει στο στρες που εκδηλώνουν άλλοτε ελλείψει άρδευσης και άλλοτε εξαιτίας του υπερβολικού ποτίσματος.
Επόμενος στόχος της ομάδας μας, που αποτελείται από δώδεκα άτομα, είναι να προσδιορίσει ένα μοντέλο ευρείας κλίμακας, που θα μπορεί να εφαρμόζεται σε περιοχές με κοινά γεωγραφικά και μετεωρολογικά χαρακτηριστικά.
Σε πολλές χώρες
Το πρόγραμμα «Figaro», που εξελίσσεται για διαφορετικές καλλιέργειες (μηδική, πατάτα, βιομηχανική ντομάτα, επιτραπέζια σταφύλια και κίτρα) παράλληλα σε Ισραήλ, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Δανία και Βουλγαρία, θα ολοκληρωθεί το 2016. Εως τότε, ο αγρότης θα αποκτήσει πλήθος υπολογιστικών εργαλείων, που θα του παρέχουν ένα σύστημα υποστήριξης αποφάσεων για τους γεωργούς.
Το σύστημα θα περιλαμβάνει πρωτόκολλα άρδευσης εξειδικευμένα ανά καλλιέργεια, με νέο λογισμικό (software) και υλικό (hardware), αλλά και αισθητήρες υψηλής ακρίβειας, τεχνολογίες ανάλυσης δεδομένων από δορυφορικές εικόνες και εργαλεία ελέγχου άρδευσης. «Η πλατφόρμα άρδευσης, για παράδειγμα, θα υποδεικνύει ώρα και ποσότητα ποτίσματος, αλλά και απαιτούμενη ποσότητα λιπάσματος» διευκρινίζει ο δρ Συλαίος. «Επόμενος στόχος μας είναι η εκπαίδευση των αγροτών και η αξιολόγηση του συστήματος από εκείνους» καταλήγει ο κ. Συλαίος. Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Καβάλας και πρόεδρος της Περιφερειακής Ενωσης, κ. Κων. Σιμιτσής, δηλώνει πρόθυμος να υποστηρίξει την εφαρμογή της άρδευσης ακριβείας.
