Μεγάλος χαμένος του 2013 κινδυνεύει να αποδειχτεί το βαμβάκι, αφού αρκετοί παραγωγοί αναμένεται να μειώσουν τις εκτάσεις καλλιέργειας. Ήδη τα πρώτα στοιχεία δείχνουν μια αύξηση των εκτάσεων του σκληρού σιταριού στη χώρα μας. Πάντως ο βασικός παράγοντας που επηρεάζει τη στάση των παραγωγών είναι οι τιμές της αγοράς, που ουσιαστικά έχουν συμπιέσει τα περιθώρια κέρδους της καλλιέργειας βαμβακιού, ενώ την ίδια στιγμή οι παραγωγοί αναγκάζονται να πληρώνουν σοβαρά ποσά για την αντιμετώπιση του πράσινου σκουληκιού. «Υπάρχει η αίσθηση ότι οι παραγωγοί δεν θα σπείρουν βαμβάκια και θα έχουμε μια μειωμένη παραγωγή την επόμενη καλλιεργητική περίοδο», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος – ΠΕΕΕΒ κ. Απόστολος Δοντάς, προσθέτοντας ότι «η πλειοψηφία των αγροτών εκτιμώ ότι θα στραφεί προς το καλαμπόκι και τη βιομηχανική ντομάτα». Όπως επισημαίνει ο κ. Δοντάς «το Δεκέμβριο του 2012 υπήρξε μια μικρή αύξηση τιμών στο σύσπορο, αλλά αφορούσε μια μικρές ποσότητες βαμβακιού. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αγοράσθηκε από τους παραγωγούς μεταξύ 42 και 45 λεπτά το κιλό».
Αυτή την περίοδο έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή για την πλειοψηφία των παραγωγών. Απομένουν πολύ μικρές ποσότητες βαμβακιού με «ανοικτές» τιμές, που είναι αποτέλεσμα συμφωνίας μεταξύ παραγωγών και εκκοκκιστηρίων. Όπως τονίζει ο κ. Δοντάς «η παραγωγή του 2012 ήταν καλή σε γενικές γραμμές από πλευράς ποιότητας και κυμάνθηκε στους 240.000 τόνους». Απαντώντας στις φήμες ότι οι παραγωγοί υποχρεώθηκαν να «κλείσουν» σε χαμηλές τιμές το προϊόν που είχαν παραδώσει από το φθινόπωρο στα εκκοκκιστήρια, τόνισε ότι «λόγω της έλλειψης ρευστότητας φέτος η πλειοψηφία των παραγωγών ήθελε να πληρωθεί μετρητοίς με την παράδοση του προϊόντος. Όταν όμως μεσολαβούν οι «μεσίτες» μεταξύ παραγωγών και εκκοκκιστών, τότε δεν αναμένω να έχουμε θετικές εξελίξεις. ¶λλα υπόσχονται στον παραγωγό και άλλα στον μεταποιητή, με αποτέλεσμα να θεωρούν όλοι τον εαυτό τους αδικημένο. Θα πρέπει ο αγρότης κάποια στιγμή να σηκωθεί από την καρέκλα και να πάει ο ίδιος για να διαπραγματευτεί το προϊόν του με τον μεταποιητή. Σχεδόν όλα τα εκκοκκιστήρια είναι κοντά στις περιοχές καλλιέργειας. Μόνο έτσι θα βελτιώσει το εισόδημά του, θα μειώσει το κόστος παραγωγής και θα λύθούν πολλές παρεξηγήσεις».
Η χώρα μας δεν έχει μια συνολική αγροτική στρατηγική και αφήνουμε τα μεταποιητικά συμφέροντα να καθοδηγούν τους παραγωγούς για το τι θα σπείρουν κάθε χρόνο, τονίζει ο κ. Απόστολος Δοντάς και προσθέτει: «η καλλιέργεια βαμβακιού πρέπει να συνεχιστεί στη χώρα μας από τη στιγμή που οι παραγωγοί πληρώνονται στην ώρα τους. Αν στις πεδινές περιοχές της Θεσσαλίας αντικαταστήσουμε το βαμβάκι με σιτηρά, τότε τα ημιορεινά ξηρικά χωράφια δεν θα μπορέσουν να πουλήσουν τα σιτάρια τους. Να επισημάνουμε επίσης ότι τα χωράφια με βαμβάκι στη Θεσσαλία σε ποσοστό 38% ποτίζονται με στάγδην άρδευση, που σημαίνει τεράστια οικονομία νερού.
Το πράσινο σκουλήκι είναι ένα πρόβλημα στην καλλιέργεια που δεν αντιμετωπίστηκε από την αρχή σωστά από την πολιτεία. Αν είχαμε μια σωστή καλλιεργητική προετοιμασία το χειμώνα, όπως έκαναν και στις ΗΠΑ, θα είχαμε λύσει το πρόβλημα. Αυτό που έκαναν εκεί ήταν να προχωρήσουν στην καταστροφή των στελεχών του βαμβακιού το χειμώνα και στο κάψιμο των υπολειμμάτων στο χωράφι. Όμως αυτό δεν έγινε στη χώρα μας, με αποτέλεσμα τα τελευταία τρία χρόνια οι αγρότες να είναι οικονομικά εξαντλημένοι από το κόστος αντιμετώπισης του σκουληκιού. Αλλά και οι καλλιέργειες ντομάτας και καλαμποκιού επηρεάζονται από το σκουλήκι, κάτι που θα πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί».
Οι ελληνικές εξαγωγές βαμβακιού συνεχίζουν και φέτος να έχουν μια καλή πορεία. Κάθε έτος οι εξαγωγές βαμβακιού και βαμβακόσπορου αποδίδουν τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ στην ελληνική οικονομία.
«Η βασική αγορά που κατευθύνεται η ελληνική παραγωγή είναι η Τουρκία. Ακολουθεί με το Πακιστάν που αγοράζει αρκετές ποσότητες, το Μπαγκλαντές και η Ταϊλάνδη. Φέτος δεν καταφέραμε να εξάγουμε προς την Κίνα λόγω των περιοριστικών μέτρων που πήρε η κυβέρνηση της χώρας», τονίζει ο πρόεδρος των Εκκοκιστών. Απομένει μια ποσότητα περίπου 100.000 τόνων που παραμένει απούλητη μέχρι στιγμής.
Απαντώντας στο ερώτημα του ΑγροΤύπου, αν οι εκκοκιστές κράτησαν αυτήν την ποσότητα με στόχο να κερδίσουν καλύτερες τιμές, ο κ. Δοντάς υποστηρίζει ότι «με την έλλειψη ρευστότητας που υπάρχει στην αγορά δεν υπάρχει περίπτωση κράτησης του προϊόντος με στόχο την κερδοσκοπία. Απλά φέτος υπήρξε μια ισχυρή βροχόπτωση, τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, με αποτέλεσμα κάποια βαμβάκια «βάφτηκαν» κόκκινα από το καρύδι. Επειδή στην αγορά προτιμήθηκαν τα πιο λευκά βαμβάκια, αυτά έμειναν απούλητα».
Διεθνή αγορά
Όσον αφορά τη διεθνή αγορά, οι αναλυτές εκτιμούν ότι μέχρι τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, η Κίνα αναμένεται να συγκεντρώσει περίπου 8 εκατομμύρια τόνους βαμβάκι, ίσο με το ένα τρίτο της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής του 2012-13. Όμως λόγω της ποσόστωσης εισαγωγής, που επιβλήθηκε από την κινεζική κυβέρνηση, οι κλωστοϋφαντουργικές μονάδες της χώρας δεν μπορούν να εισάγουν το βαμβάκι που επιθυμούν. Στις ΗΠΑ οι εκτιμήσεις για μια μείωση των φυτεύσεων βαμβακιού φέρνουν προβλέψεις για μια αύξηση των τιμών για το 2013.
Σταύρος Παϊσιάδης
